Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi’nin (KKKA) kene tutunması veya keneyle doğrudan temas yoluyla bulaşan ve ciddi sağlık sorunlarına, hatta ölüme yol açabilen bir hastalık olduğu vurgulandı. Türkiye’de ilk olarak 2002 yılında İç Anadolu Bölgesi’nde ortaya çıkan ve 2003 yılında kesin tanısı konan KKKA vakaları, Bakanlık tarafından geliştirilen ‘KKKA Vaka Bildirim Çizelgesi’ ve 2011’den bu yana kullanılan web tabanlı ‘KKKA Bilgi Sistemi’ ile yakından izleniyor. Tanı işlemleri, Sağlık Bakanlığı’nın yetkilendirdiği referans laboratuvarlarda gerçekleştiriliyor; hastaların sevki ve tedavisi ise 19 farklı bölgede bulunan merkezler aracılığıyla sağlanıyor. Ayrıca, bu yıl yürürlüğe giren ‘KKKA Vaka Yönetim Rehberi’ ile hastalığın yönetimi daha sistematik hale getirildi.
İnsan ve hayvan temasıyla da bulaşabilir
Hastalığın yalnızca kene ısırığıyla değil, aynı zamanda viremi dönemindeki (kanda virüs bulunan) hayvanlar veya hasta kişilerin kan, doku ve vücut sıvılarıyla korunmasız temas sonucu da bulaşabileceği bildirildi. Kurban Bayramı yaklaşırken, Bakanlık KKKA’dan korunmak için dikkat edilmesi gereken önemli noktalara dikkat çekti:
-
KKKA hayvanlarda belirti vermeden ilerleyebilir. Bu yüzden hastalığın yaygın olduğu bölgelerde hayvanların kan, idrar gibi vücut sıvılarına çıplak elle temas edilmemelidir. Eldiven gibi koruyucu ekipman kullanımı zorunludur.
-
Kurban kesimi öncesi, sırasında ve sonrasında hijyen ve temizlik kurallarına özen gösterilmelidir.
-
Kene tutunması ya da keneyle temas eden bireylerin en az 10 gün, viremi dönemindeki hayvanların veya hasta kişilerin kan ve vücut sıvılarıyla doğrudan temas edenlerin ise 2 hafta boyunca sağlık durumlarını takip etmeleri gerekmektedir.
-
Halsizlik, ateş, kas ve baş ağrısı, mide bulantısı, kusma veya ishal gibi şikayetler görüldüğünde vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
-
Kene riski olan tarla, bahçe, bağ ve piknik alanlarına gidilirken mümkün olduğunca vücut örtülmeli, pantolon paçaları çorap içine alınmalı ve kenelerin kolay fark edilmesi için açık renkli giysiler tercih edilmelidir.
-
Kene varlığı tespit edilirse, zaman kaybetmeden uygun yöntemlerle çıkarılmalı ve sağlık birimine başvurulmalıdır. Keneler kesinlikle çıplak elle ezilmemeli veya patlatılmamalıdır.
-
KKKA hastalarının kan ve vücut sıvıları bulaşıcı olduğundan, hasta ile temas edenlerin gerekli önlemleri alması zorunludur.
Her yıl milyonlarca kişiye KKKA eğitimi veriliyor
Bakanlık, KKKA ile mücadele kapsamında sağlık çalışanları ve halkı bilinçlendirmek amacıyla eğitim programları düzenliyor. Son üç yılda vakaların görüldüğü veya bildirildiği bölgelerde yüz yüze eğitimler artırıldı. Bu çerçevede yılda yaklaşık 2 milyon kişi KKKA hakkında bilgilendiriliyor ve eğitiliyor.
